zaterdag 24 november 2012

380ste 'verjaardag' des Spinozas

Vandaag is de dag, dat 380 jaar geleden te Amsterdam Bento de Espinoza werd geboren, later: Benedictus de Spinoza. En eigenlijk heb ik er niet meer aan toe te voegen, want er hoeft niet één dag te zijn waar men zich meer bezig houdt met de spinozistische filosofie dan de ander. Toch is het een mooie dag vandaag - was het 380 jaar geleden ook zo mistig? Het illustreert maar eens dat men de eeuwigheid moeilijk kan omvatten als hij zich ook moeiljk een voorstelling kan maken van het 380 jaar geleden.

Ik kan mij voorstellen hoe de mensen er uit zagen, wellicht hoe ze praatten, maar daar ligt de essentie niet. Ik kan mij ook in sari kleden en Hindoestaans leren praten, maar daarmee maak ik van mijzelf nog geen Indiër. Het gaat om het grote geheel, de Zeitgeist van een landsdeel in een bepaalde tijd. En die Zeitgeist van 380 jaar geleden is moeilijk te voelen, doch wel te begrijpen. Des te meer respecteren wij de moed van Spinoza en daarmee ook de moed van de gebroeders Koerbagh etc., om tegen de heersende moraal te gaan.

Van deze moed kunnen we nog veel leren. Men heeft van het kerkelijke, dogmatische denken een stap gemaakt naar een dogmatisch denken die wordt gedomineerd door de media en een persoonlijk-gebonden 'waarheid'. Het is bijna schrikbarend dat mensen tegenwoordig, en ik daarbij niet uitgesloten, hun kennis en derhalve hun waarheid afkomstig zien uit kranten, televisie, internet en gesprekken met personen die dat wederom ook uit kranten, televisie en van internet hebben. Het is daarom meer dan noodzakelijk de hedendaagse dogma's van moraal af te schudden en de wereld te bekijken zo zuiver als glas. Daarnaast wil ik de mensen de openheid aanbieden, de glasnost, betreft andermans denkbeelden en andermans persoonlijke waarheden, want daaruit ontstaan de mooiste dingen - en wens ik iedereen nog een prettige dag toe.



 
1. Spinoza
2. Foto die ik heb gemaakt van een kunstwerk bij de Papierbiennale in Den Haag, kunstenaar: Michael Hansmeyer.
3. Museum Meermano te Gravenshage, waar een boekenkast stond vol Middeleeuwse boeken zum haben.

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten